Materiali laboratoriko-diagnostik
Parimet themelore me rastin e marrjes dhe të dërgimit të materialit për analiza laboratorike
-Për diagnostikën e sëmundjeve kirurgjike dhe të sëmundjeve të tjera në kohën e sotme aplikohen analiza laboratorike si metoda plotëesuese diagnostike.Materiali i marrë në mënyrë jot ë pëlqyeshme dhe që nuk përket me rregullat mjekësore mundëson paraqitjen e gabimeve në analiza ose e bën të pamundshme kryerjen e analizave,e me këtë e vështirëson edhe mundësinë e përcaktimit të diagnozës së sëmundjes
Materiali për analiza laboratorike merret prej të sëmurit në këtë mënyrë:
* në dhomën e të sëmurit
* në bllokun e operacionit
* në ambulancë
Materialin e merr mjeku,por me urdhër të tij këtë e merr edhe motra medicinale.
Gjatë punës duhet pasur kujdes:
* për kohën se kur merret materiali,
* për mënyrën në të cilën merret materiali
* ku bëhet dorëzimi i materialit në laborator
* si veprohet me materialin para se ky t’i dorëzohet laboratorit për analiza.
Për analiza laboratorike merret ky material prej të sëmurit:
• gjaku
• urina
• këlbaza
• sekrecioni nga plaga dhe sekretet e zgavrave të trupit
• jashtqitjet (fecesi)
Gjatë marrjes së gjakut,të urinës dhe të materialit tjetër për analiza laboratorike roli i mjekut dhe i motrës medicinale është i shumëfishtë,përpos përgaditjes së të sëmurit për marrjen e këtyre analizave mjeku ose motra(në bazë të urdhërit të mjekut)e mbledhin dhe e dërgojnë materialin për kontrollim(analiza).Prej mënyrës së marrjes si dhe të ekspeditimit në kohën e duhur të gjakut,urinës dhe të materialit tjetër varet edhe saktësia e rezultatit të analizave të bëra,si dhe rezultati i vet punës së laboratorit.
Për marrjen e materialit laboratorio përgaditen enë për futjen e materialit të marrë prej momentit kur ky merret dhe deri në momentin e përpunimit laboratorik.Këto enë janë të punuara prej qelqi,ndërsa formën e kanë ndryshme,varësisht nga lloji dhe nga destinimi:enët duhet të jenë të thata dhe sterile(e sidomos tek hemokultura,urinokultura etj).Prania edhe e një shtrese fare të vogël-materie organike apo inorganike,e cila mbetet në enë,mund të fitohet një rezultat i gabueshëm psh :
* në qoftë se në enën e bëjmë futjen e jashtëqitjeve(fecesit),për të bërë analiza laboratorike,ndodhet një koagulum gjaku(i cili ka arritur këtu për shkak të pakujdesisë),rezultati nuk do të jetë i saktë
*gjithashtu në enën në të cilën ndodhen mbeturina të ujit të destiluar shkaktohet hemoliza e pjesërishme e eritrociteve e cila intereferon direkt në rezultat.
Saktësia e rezultatit varet edhe nga profesionalizmi i puntorit shëndetsor që e bën marrjen e materialit.Me rastin e marrjes së gjakut për të bërë analiza në eletrolite duhet patur kujdes që gjaku nga vena duhet të rrjedhë spontanisht e jo të bëhet kjo me dhunë ose nën shtypjen negative,pasi që për shkak të hemolizës së eritrociteve rezultati do të jetë i pasaktë:gjatë marrjes së gjakut për sedimentim duhet patur kujdes për raportin në mes të sasisë së gjakut të marrë dhe të antikoagulantit,pasi që rezultati do të jetë i pasaktë,nëse veprojmë ndryshe.
Te disa lloje sëmundjesh marrja e materialit është e kushtëzuar(e lidhur)për një kohë të caktuar:për analiza: për analizat që bëhen në rastet e materieve marrja e gjakut bëhet vetëm në kohën e sulmit,në rastet e hemokulturës vetëm në kohën e shfaqjes së temperaturas së lartë etj.
Do të përmendim edhe disa faktorë të cilët ndikojnë në saktësinë e analizas së bërë:
* duhet patur kujdes që materiali të merret sipas rregullave përkatëse,pra në një sasi të mjaftueshme prej vatrave në të cilat ndodhen shkaktarët e sëmundjeve,të cilët këtu janë në një numër mjaft të madh.
* materialin e marrë duhet ekspedituar në laborator në një kohë sa më të shpejtë,duke e ruajtur kështu prej veprimeve të jashtme që mund t’i bëjnë(faktorëve meteorologjikë),pasi që disa mikroorganizma ngordhin,nëse janë nën ndikimin e rrezeve të diellit,ndërsa në një ambient të lagësht shumëzohen,kështuqë rezultati I analizës nuk do të jetë i saktë.
* kur është rasti për marrrjen e materialit nga terreni dhe kur duhet ky të ekspeditohet në laboratorë që janë mjaft larg terrenit,atëherë materialit të marrë i kushtohet kujdes në pikëpamje të sigurimit të tij,në material nuk guxon të lejohet depërtimi I bakterieve nga ambienti i jashtëm,pasi që po të ndodhë kjo nuk mund të zbulohet shkaktari kryesor i sëmundjes,gjithashtu materiali nuk guxon të depërtojë në ambientin e jashtëm,meqë kështu kanoset rreziku i shfaqjes së infeksionit dhe i përhapjes së saj në lëndë të ndryshme si dhe në gjallesa të cilat vijnë në kontakt me materialin e infektuar.
Punoi: Festim Bislimi
Mjekesi,materiali laboratorik per diagnoze,materiali biologjik,marrja e materialit per analiza, marrja e mostrave per analiza,marrja e gjakut,marrja e urines per analiza,marrja e fecesit per nalaiza punime nga Festim Bislimi,shkrime nga Festim Bislimi,punime shkencore nga Festim Bislimi,punime shqip nga Festim Bislimi
loading...
Lexo edhe:
